افقه: «دلواپسان» برندگان گرانی دلار هستند

افزایش نرخ دلار دلایل مختلفی دارد که بخشی از آن به اقدامات سیاستگذار در داخل مربوط است و بخشی دیگر به تنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بر می‌گردد. به نظر می‌رسد ایران در ماههای گذشته با مشکلاتی در هر دو بخش مواجه شده است که نرخ ارز از حدود ۵۰ هزار تومان به بیش از ۸۰ هزار تومان رسیده است. کمبود منابع ارزی چنان بود که گزارشها نشان می‌دهد گاه بانک مرکزی در تامین ارز کالاهای اساسی هم دچار چالش می‌شد اما با این وجود منتقدان می‌گویند چون امکان تک نرخی کردن ارز در کشور وجود ندارد، اقدامات اخیر در این زمینه تنها به گرانی‌ها دامن خواهد زد. 

وی افزود: «عامل خارجی با اینکه مهم است اما نمی‌تواند ضعف اقدامات و تصمیمات داخلی را بپوشاند. متاسفانه در داخل کشور نیز با بحران تصمیم‌گیری مواجه هستیم. به عنوان مثال در حالی که کشور چند سالی است با بحران تورم بالاتر از چهل درصد روبروست، حذف ارز نیمایی در دستور کار قرار گرفت.»

به گفته عضو هیات علمی دانشگاه چمران اهواز، با حذف سامانه نیما و جایگزینی آن با بازار توافقی، تنش ارزی قابل پیش‌بینی بود. 

افقه گفت: «من گرچه مخالف اصولگرایان هستم اما فکر می‌کنم در زمینه اقتصاد، لیبرالها، هم آنهایی که خودشان را اصولگرا می‌دانند و هم دیگرانی که خود را منتقد جلوه می‌دهند به زیان کشور گام بر می‌دارند. در حالی با تیترهایشان ما را «دلواپس» می‌نامند که هر کودکی می‌داند دلواپسان یا همان اصولگرایان در اولین دولت بعد از جنگ، یعنی دولت رفسنجانی بزرگترین اقدامات تعدیل ساختاری را به مردم تحمیل کردند. همه دیده‌اند هر گاه جناح راست به قدرت رسید چگونه اقدامات لیبرالی را به انجام رساندند ولی عده‌ای می‌خواهند با تلقین و تکرار حرفهای بی پایه جای راست و دروغ را عوض کنند.»

استاد دانشگاه اهواز ادامه داد: «دلواپسان برندگان اصلی گرانی دلار و فقر عمومی هستند و از اقدام اخیر که به حذف سامانه نیما منجر شد دفاع می‌کنند. دلواپسان همان کسانی هستند که حتی اجازه نمی‌دهند مردم به کاهش نرخ ارز فکر کنند و این تصویر را ایجاد می‌کنند که فقط قیمتها باید بالا برود. دلواپسان همانی هستند که در  سال اول رییسی ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کردند و گفتند رانت از بین رفت ولی نهایتا مجبور شدند به سامانه نیما ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی رضایت دهند. اما هنگامی که خواهان تحمیل شوک دوباره شدند، گفتند که ۲۸هزار و ۵۰۰ تومانی هم به سود رانت جویان است.»

اهمیت اظهارات افقه در این است که او هم در این دوره و هم در دوره‌های گذشته از حامیان نیروهای غیراصولگرا در انتخابات بوده است. کاهش نرخ دلار تنها زمانی ممکن است که هم درآمدهای ارزی کشور کافی باشد و هم ساختار اقتصاد سیاسی ایران حرکت به نوعی دیگر از سیاستگذاری اقتصادی را پذیرا شود. چیزی که با تغییر یک نفر در ساختار بعید است حاصل شود. 

وی درباره واگذاری قیمت‌گذاری دلار به بازار هشدار داد : «این اقدامی به شدت خسارت بار است و نباید اجازه داد که بازار اختیار تعیین قیمتها را در حوزه ارزی به دست آورد. اگر ما به اندازه کافی صادرات داشتیم و ارز آن هم به کشور بر می‌گشت، تن دادن به یک نرخ شناور و مدیریت شده ممکن بود ولی در شرایط فعلی اتکا به بازار نتیجه‌ای جز ایجاد انواع سونامی‌های تورمی ندارد.»

منتقدان تک نرخی کردن ارز معتقدند که بازار داخلی به دلیل تنش‌های موجود همواره با یک مازاد تقاضا مواجه است که سبب می‌شود همیشه نرخ ارز به سمت بالا میل کند. به همین دلیل معتقدند اگر دولت می‌خواهد ثبات در کشور را حفظ کند باید به کنترل تقاضا بر مبنای اولویت‌ها و نیازهای مردم و صنایع کشور اقدام کند. چیزی که مشابه آن در دوره جنگ و تا پیش از تعدیل اقتصادی دولت سازندگی در ایران حاکم بود.